Ngày xưa, có một cô gái con nhà giàu có. Cô rất đẹp nhưng cũng rất kiêu căng. Cô làm cho các bạn gái xa lánh mình. Cô làm cho các chàng trai ghét cô vô hạn. Cũng vì thế đến tuổi lấy chồng, cô gái vẫn chưa có đám nào vừa ý. Chàng trai nào cũng bị cô từ chối, vì “cao chê ngỏng, thấp chê lùn, lớn chê béo trục béo tròn, gầy chê xương sống xương sườn bày ra”.

Nhưng rồi cô cũng lấy được chồng. Chồng cô yêu vợ nhưng lại bực mình vì thói ghen của vợ. Cô ghen chồng, làm cho xóm giềng luôn cau mặt vì những lời qua tiếng lại của họ. Cuối cùng hai người không vừa ý nhau và chia ly. Buồn bực vì duyên phận, cô bỏ đi tu.

Cô xuất gia ở một ngôi chùa cổ trên núi suốt hai mươi năm. Những con chim và thú rừng hầu như quen thuộc bóng dáng của người sư nữ. Hai mươi năm qua, cô vẫn chưa đắc đạo. Cô thắc mắc, vì tự cho mình thông kinh kệ hơn người, và chịu đủ mọi sự khổ hạnh của nhà chùa. Một ngày kia cô quyết định sang Tây Trúc một phen, để tìm cho ra lẽ. Đường sang Tây Trúc thiên nguy vạn hiểm, nhưng cô vẫn quyết lên đường

Một hôm, sau khi vượt qua một quả núi, sư nữ tìm vào một ngôi nhà hẻo lánh dọc đường để nghỉ chân. Hai mẹ con chủ nhân tuy người rừng núi quê mùa, nhưng vốn ăn chay niệm Phật, nên thấy khách là nhà tu hành thì tiếp đãi rất hậu. Khi được nghe kể công trình tu luyện của sư nữ, họ càng cung kính, coi như bậc thầy. Lại khi biết rõ ý định của sư nữ, thì họ cũng xin phép bỏ nhà bỏ cửa đi theo thầy, để mong được đắc dạo. Nghe họ cầu khẩn, sư nữ cười: ”Hai mẹ con nhà này cũng muốn thành Phật ư? Được, cứ đi theo ta!”. Nhưng bụng bảo dạ: “Chuông khánh còn chẳng ăn ai, nữa là mảnh chĩnh vứt ngoài bờ tre”.

Từ hôm đó, nhà sư có thêm hai người bạn đồng hành. Chân bớt mỏi, đường bớt dài, họ đi chả mấy chốc đã tới đất Phật. Từ trước đến sau, hai mẹ con nhà nọ vẫn cung kính, coi sư nữ như thầy. Còn sư nữ đối với họ không được như trước: ”Không biết chừng họ được thành Phật trước ta. Họ sẽ hơn ta… Bọn này mà đắc đạo, thật là một điều nhục cho Thiền môn”.

Lại nói chuyện đức Phật khi vừa nghe tin có người tìm đường đến Tây Trúc cầu đạo, vội hóa thân đi theo dõi. Từ đầu đến cuối, đức Phật vẫn không bỏ sót một lời nói, một cử chỉ nào của sư nữ. Khi họ sắp qua một con sông rộng, đức Phật hóa phép hiện ra ở bờ bên kia một tòa cổ tự, trước cửa có một cây bồ đề rất lớn.

Muốn cho hai mẹ con khỏi lẽo đẽo theo mình đến đất Phật, nên khi qua sông, sư nữ giả cách ngạc nhiên, chỉ ngôi chùa mà bảo rằng: “Kìa, chúng ta đã tới Tây Trúc. Chóng thật! Chính là cây bồ đề của đức Thế Tôn tu luyện ngày xưa. Thôi! Hai mẹ con cứ việc trèo lên một cành cao niệm kinh rồi buông tay rơi xuống là tức khắc thành Phật!”.

Tin tưởng ở lời nói của bậc thầy, hai mẹ con mừng rỡ làm theo không chút ngần ngại. Nhưng khi họ buông tay cho người rơi xuống, thì đức Phật đã đón họ đưa lên trời. Có bốn vị La hán mang tòa sen đến rước đi.

Tay hai mẹ con vẫy vẫy như có ý gọi người bạn đồng hành. “Đúng là họ thành Phật rồi!”. Sư nữ kinh ngạc, vội trèo lên cây để làm theo và mong được như họ. Nhưng đức Phật đã có ý trừng phạt người đàn bà kiêu ngạo và độc ác ấy một cách đích đáng, nên đã để cho thân xác rơi phịch xuống đất. Sau đó đức Phật lại bắt con người ấy hóa thành bình vôi. Chính là đức Phật muốn bắt những kẻ trong lòng bất nhân, nhưng lại đeo bộ dạng từ bi, phải để cho người đời luôn luôn móc ruột